Geografie is hét tijdschrift over actuele ruimtelijke vraagstukken en biedt:
Speciaal voor abonnees:
|
Waar is het meinummer van Geografie? | |
| Op dit moment werken wij hard aan een geheel vernieuwde www.geografie.nl. We zijn bezig met het overzetten van de bestanden naar deze nieuwe website en het mei-nummer van Geografie zal ook daarop verschijnen. De nieuwe geografie.nl moet de thuisbasis worden voor Nederlandse geografen en docenten aardrijkskunde. Begin juni wordt het nieuwe format operationeel. Alle KNAG-leden zullen hierover via een brief en de nieuwsbrieven worden geïnformeerd. Tot die tijd blijft de huidige website in gebruik. Als voorproefje op wat er gaat komen: alvast dit exclusieve online artikel Het Pact van Amsterdam: de stedelijke EU-agenda door Virginie Mamadouh & Herman van der Wusten in de nieuwe opmaak. |
Ik heb gelijk (maar niet altijd) | |
| Willem Frederik Hermans probeerde in zijn dissertatie – net als zijn alter ego in de onlangs verfilmde roman Nooit meer slapen – een onwaarschijnlijke theorie te bewijzen. Hij promoveerde daarop in 1955 cum laude in Amsterdam. Maar al na vijf jaar kwam Jan Piket in Utrecht tot tegenovergestelde conclusies. Een terugblik op Hermans’ onderzoek met de inmiddels 90-jarige Piket. |
In het aprilnummer van Geografie: | |
|
|
Spanje na de verkiezingen | |
| In een land met diverse separatistische regio’s werd de nationale politiek steeds gedomineerd door één partij, afwisselend links en centrum-rechts. Door de opkomst van nieuwe spelers moet er nu een coalitie gevormd worden. Catalonië koerst aan op afscheiding. Zullen de Basken dit voorbeeld volgen? |
In het maartnummer van Geografie: | |
|
|
Wondergraan Inca’s op Hollandse klei | |
| Fietsend door de Betuwe ziet Henk Donkers ineens een veld met quinoa, het wondergraan van de Inca’s, dat als superfood furore maakt in het Westen. Hij gaat op onderzoek en komt erachter dat in 2015 al 45 Nederlandse boeren experimenteerden met dit gewas en ook Wageningen Universiteit niet stilzit. |
In het februarinummer van Geografie: | |
|
|
Turkije: ‘Laat de stabiliteit voortduren’ | |
| De jongste verkiezingen in Turkije leken wederom te draaien om president Erdoǧan en diens machtsambities. Maar zonder de Turkse context van een veranderende samenleving in een sterk gegroeide economie is de uitslag nauwelijks te begrijpen. |
In het januarinummer van Geografie: | |
|
|
Toekomstig migratiebeleid: een stuurloos schip? | |
| In 2012 ontleedde Joris Schapendonk in Geografie de uiteenlopende roots en routes van migranten naar Europa, en schetste de al even verschillende verhalen erachter. In dit artikel tracht hij de maatschappelijke en beleidsmatige verwarring over de hedendaagse migranten te ontrafelen en schetst hij handvatten voor beleid. |
Onderwijsvernieuwing bij aardrijkskunde | |
| Joop van der Schee en Tine Béneker verzamelden zeven bijdragen van docenten en lerarenopleiders die bezig zijn met vernieuwingen in het aardrijkskundeonderwijs. Van games, mysteries, toetsen hogere denkvaardigheden, stappenplannen voor een goede les en eenvoudig veldwerk tot vakdidactische netwerken. |
In het novembernummer van Geografie: | |
|
|
Bierrevolutie in Nederland | |
| De laatste jaren is het aantal kleine, commerciële brouwers van speciaalbier spectaculair toegenomen. Het lijkt erop dat Nederland, als uitgesproken pilsnatie, een heuse biercultuur ontwikkelt. Hoe komt dat zo? |
In het oktobernummer van Geografie: | |
|
|
Zeeën van plastic | |
| Jaarlijks komen er miljoenen tonnen plastic afval in zee terecht. Zeestromen brengen dat bijeen in vijf gyren. Omvang, oorzaken, gevolgen en oplossingen voor een milieuprobleem dat nog niet echt op de agenda staat. |
In het septembernummer van Geografie: | |
|
|
Aardbeving vol dilemma's | |
| Op 25 april werd Nepal getroffen door een krachtige aardbeving die grote delen van het land ontwrichtte. Geograaf Joeri Scholtens was ter plekke en reflecteert op dilemma’s waar hij tegenaan liep in de daaropvolgende uren en dagen. |
In het juninummer van Geografie: | |
|
|
In het meinummer van Geografie: | |
|
|
’s Werelds grootste waterwerk in uitvoering | |
| De zoetwatervoorziening wordt wel de achilleshiel van China genoemd. In het zuiden is er een wateroverschot, in het noorden een groot tekort. Daarom wordt zwaar geïnvesteerd in de hydrologische infrastructuur. Van ongekende dimensies is het South-North Water Transfer Project, waarvan onlangs een deel in gebruik is genomen. |
In het aprilnummer van Geografie: | |
|
|
Muziek, Motown en ‘The Motor City’ | |
| De basis voor de moderne economie is gelegd in Detroit. Hier zijn het Fordisme en de lopende band ontwikkeld. De muziek van Motown is een goede afspiegeling van de cultureel-maatschappelijke toestand in de jaren 60 en 70. Elementen daaruit zeggen iets over de relatie tussen muzikale invloeden en de ruimtelijke ontwikkeling van Detroit. |
2015: Jaar van de Ruimte | |
| Het jaar 2015 was ooit voorzien als de ‘opleverdatum’ voor de Vinex. De wijken die rond 1990 werden gepland, vormden een kantelpunt voor een grotere inbreng van marktpartijen in de ruimtelijke ontwikkeling. Nu doet zich weer zo’n kantelpunt voor en wordt vooral gebruikers een grotere rol toegedicht. De vragen in het Jaar van de Ruimte zijn dan ook: ‘2040, hoe wordt daar nu aan gewerkt?’ en ‘Wie maakt Nederland?’ In deze Geografie openen we een nieuwe reeks rond het Jaar van de Ruimte. We starten met drie artikelen over compartimentering van de openbare ruimte in Nederland, herstructurering in een Rotterdamse achterstandswijk en de toekomst van voormalige groeikernen. |
Lespakket Klimaatverandering in het noordpoolgebied | |
| Poolonderzoekster Jorien Vonk en docent Kees Jonk hebben een lespakket gemaakt over klimaatverandering in het noordpoolgebied.
|
Op expeditie naar Jan Mayen | |
| Afgelopen zomer bracht het marineschip Zr. Ms. Zeeland een bezoek aan het Noorse eiland Jan Mayen, dat 400 jaar geleden door Nederlandse walvisvaarders werd ontdekt. Dit keer gingen twintig Nederlandse onderzoekers aan wal voor een hernieuwde exploratie van het desolate eiland, ontstaan door het openscheuren van de Atlantische Oceaan. |
Thema: Veranderend platteland | |
|
De veranderingen op het platteland zoals bevolkingskrimp en vergrijzing, verdwijnende voorzieningen en herstructurering van de lokale economie, worden vooral via de politiek en de media op de agenda gezet. Dat heeft een dubbel effect: daarmee wordt de urgentie van concrete problemen duidelijk gemaakt, maar tegelijk wordt het platteland neergezet als ouderwets, als een leefomgeving die in feite ongeschikt is voor een moderne samenleving.
|
De nieuwe treinstations: Stedelijke visitekaartjes? | |
| Dit jaar is het nieuwe Rotterdam Centraal geopend en ook in andere grote steden worden stations rigoureus verbouwd. Op het eerste gezicht een grote verbetering voor de reiziger. Maar zijn de stations ook visitekaartjes van de stad? Station en stad worden ontwikkeld volgens parallelle sporen. |
In het novembernummer van Geografie: | |
|
|
Regionale rivaliteit in het Nederlandse voetbal | |
| De transfer van Ajax-keeper Kenneth Vermeer naar Feyenoord begin deze maand deed de ArenA trillen op zijn grondvesten. Voor de Amsterdammers voelde zijn overstap als verraad. Achter de rivaliteit tussen de twee grootstedelijke clubs zit meer dan alleen sportieve wedijver. En er zijn meer ‘stedentwisten’, waarbij tegenwoordig hele regio’s betrokken zijn. |
In het oktobernummer van Geografie: | |
|
|
In het septembernummer van Geografie | |
|
|
De economie van de nacht | |
| Als de nacht valt, verandert de stad: een ander ritme, ander licht, andere geluiden en andere omgangsvormen. Binnensteden transformeren tot bruisende uitgaanscentra. Horecavoorzieningen en dance-evenementen zijn steeds vaker expliciet onderdeel van stedelijk beleid. Dat levert een spanningsveld op, want de nieuwe bewoners van de binnenstad – aangetrokken door de gerevitaliseerdeomgeving – klagen over de nachtelijke onrust. |
Nicaraguakanaal: uitverkoop of meesterzet? | |
| In de 19e eeuw was Nicaragua een van de beoogde locaties voor een verbinding tussen de Atlantische en Stille Oceaan. Met de aanleg van het Panamakanaal verdwenen de plannen in de koelkast. Maar nu lijken ze met steun vanuit China toch uitgevoerd te worden. De ecologische, sociale, geopolitieke en economische implicaties zijn gigantisch – als het echt zover komt. |
In het juninummer van Geografie | |
|
|
Herinneringsplekken: Gedenktekens van 40-45 | |
|
Oorlogsmonumenten in Nederland verwijzen naar verschillende aspecten van de Tweede Wereldoorlog en zijn in twee golven tot stand gekomen, met een duidelijke accentverschuiving. Een recente ontwikkeling zijn de Stolpersteine, ‘struikelstenen’ in de stoep, die attenderen op persoonlijke lotgevallen. De Hollandsche Schouwburg in Amsterdam evolueert nog steeds als gedenkplek voor Joodse gedeporteerden. |
In het meinummer van Geografie | |
|
|
In het aprilnummer van Geografie | |
|
|
Crisis in Mali | |
|
Het conflict in Mali gezien door de ogen van een nomadische herder. De lokale problemen waarmee hij te maken heeft, zijn verweven met transnationale netwerken zoals van Al Qaida en criminelen. Moderne communicatiemiddelen speelden een belangrijke rol in de internationalisering van het conflict. Een aanpak van de problemen in Mali alleen zal de situatie niet duurzaam verbeteren. Lees hier het complete artikel |
In het maartnummer van Geografie | |
|
|
Oost-Europa blijft ver weg | |
| In de beleving heeft Europa een andere vorm dan in de werkelijkheid. Afstanden tot Oost-Europese steden worden overschat – ondanks het einde van de Koude Oorlog en de uitbreiding van de EU. Zuid-Europa schatten we juist te dichtbij. Speelt toerisme een rol? Of vertekende kaarten? |
Februarinummer Geografie: Oman in transitie | |
|
In veertig jaar tijd heeft Oman een indrukwekkende welvaartsgroei doorgemaakt, dankzij de vondst van olie, gevolgd door enorme investeringen in onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur. Olie-inkomsten, economische groei en modernisering hebben de samenleving in Oman ingrijpend veranderd. Het zijn vooral migranten die de economie draaiend houden. Toch maakt het land zich ook nadrukkelijk sterk voor het behoud van traditie en cultuur. Soms wringt dat. In deze Geografie een aantal bijdragen van Omankenners die de continuïteit én verandering van ’s lands economie en samenleving belichten, inclusief de uitdagingen waarvoor Oman staat. Lees hier verder... |
In het januarinummer van Geografie | |
|
|
Beoordeling wetenschappelijk onderzoek onder vuur | |
| De beoordeling van sociaalwetenschappelijk onderzoek ligt onder vuur. Sociologen traden naar buiten met een scherpe analyse van hun onderzoekspraktijk en een vurig pleidooi voor een evenwichtiger beoordelingssysteem. Moeten geografen zich daarbij aansluiten? Geografie vroeg de sleutelfiguren uit ons vakgebied om een reactie. |
Geografie 9 - Company Towns | |
|
In deze Geografie aandacht voor company towns, die hun stedelijke ontwikkeling te danken hebben aan één concern of sector. Dat maakt ze ook bijzonder kwetsbaar. Motor City Detroit is inmiddels bankroet, Volkswagenstad Wolfsburg leunt nog altijd zwaar op de auto-industrie. Legostad Billund in Denemarken en industriestad Malmö in Zweden zoeken de oplossing in een transformatie naar een innovatieve dan wel duurzame kennisstad. In ons land ontwikkelt de voormalige Lichtstad Eindhoven zich inmiddels zeer succesvol als Brainport Eindhoven. Lees verder |
Detroit in tien gebouwen | |
| Afgelopen juli was Detroit bankroet – de grootste Amerikaanse stad tot nu toe. Daaraan gingen decennia vooraf van structurele economische veranderingen zoals de-industrialisatie, en een regionaal governance model dat woningbouw bleef stimuleren. De welvaart blijft steken in de suburbs, en de stad zelf verkommert: het verhaal van Detroit aan de hand van tien gebouwen. |
Vervoersarmoede | |
| In Vlaanderen en Engeland is veel aandacht voor vervoersarmoede. Door gebrek aan vervoersmogelijkheden hebben veel mensen daar minder toegang tot banen en voorzieningen, en weinig gelegenheid familie en vrienden te bezoeken. Geldt dat ook in Nederland? En zo ja, is er wat tegen te doen? |
Dode Zee aan het infuus? | |
|
Een directe verbinding met de Rode Zee zou de daling van het peil in de Dode Zee kunnen stoppen en zelfs waterwinning mogelijk maken. De Wereldbank acht zo’n scenario haalbaar. Er zijn echter ook risico’s. Lees het complete artikel |
Jubileumnummer Geografie | |
|
|
De wraak van de geografie op school | |
| In het aprilnummer van Geografie besprak Virginie Mamadouh het werk van de Amerikaanse journalist/publicist Robert D. Kaplan naar aanleiding van het verschijnen van zijn Revenge of Geography. Zij liet als academisch politiek geografe weinig heel van dat boek en van Kaplans oeuvre. Maar – mits goed ingebed – is dat in het onderwijs juist wel heel bruikbaar. |
In Geografie 5: | |
|
|
Fietsexcursie: stuwwallen van Nijmegen en Kleve | |
| In het maartnummer van Geografie beschreef Hans de Jong het ontstaan van de stuwwallen bij Nijmegen. De verschillende landschappen zijn per fiets goed te verkennen. Bij het artikel is een gedetailleerde beschrijving van een fietsexcursie gemaakt, over de stuwwallen van Nijmegen en Kleve, waarmee docenten met relatief weinig voorbereiding op weg kunnen – op een fiets met veel versnellingen natuurlijk. Een greep uit de fysische geografische elementen onderweg: uitzicht over de Waal, oude rivierduinen, holocene rivierafzettingen, glaciale tongbekkens en smeltwaterstromen. |
Fiets en religie: rondje om de kerk | |
|
Is het toeval dat er in protestantse gemeenten meer gefietst wordt? En dat katholieken van oudsher vooral fervente wielrenners zijn? Het Vaticaan sponsorde zelfs een Italiaanse ploeg als onderdeel van zijn campagne tegen abortus en euthanasie. Lees het tweeluik 'Fiets en religie' online |
In Geografie 4: | |
|
|
Gaswinning zet Groningen in de kou | |
| Een duivels dilemma: stoppen met de gaswinning en gegarandeerd een hoop aardgasinkomsten mislopen óf doorpompen en het risico nemen dat Noord-Groningers meer én zwaardere aardbevingen gaan meemaken. |
Gezocht: uw bijzondere geografische ervaring | |
| Dit jaar viert het KNAG zijn 140-jarig bestaan, onder meer met een dubbeldik nummer van Geografie in juni. We willen daarin aandacht besteden aan bijzondere geografische ervaringen. De redactie nodigt iedereen uit om in maximaal 300 woorden (korter mag ook!) een bijzondere geografische ervaring te delen met de lezers van Geografie. |
In Geografie 3: | |
|
|
Het Oosterpark: stedelijk conflict in een notendop | |
| Stedelijke parken fungeren als achtertuin voor yuppen en gezinnen, hangplek voor alcoholisten, arena voor hardlopers en podium voor evenementen. In het Oosterpark in Amsterdam begint dat te wringen. |
In Geografie 2: | |
|
|
Aan de wieg van een nieuwe generatie deltawerken | |
| In 2010 begon Wim Kuijken als ‘regeringscommissaris voor het deltaprogramma’, kortweg deltacommissaris. Het deltaprogramma moet ons land tot ver in de 21e eeuw beschermen tegen overstromingen, en de zoetwatervoorziening veilig stellen. Hoe doe je dat in risicovolle en onzekere tijden? |
Special: China’s tweede transitie: | |
|
Andere artikelen:
|
Van 'Made in China' naar 'Designed by China' | |
| We kennen China vooral als maakland. Die fase lijkt het nu weer achter zich te laten: de ontwikkeling naar een kennis- en innovatieland staat hoog op de agenda in Beijing. Daarbij leunt het land vooralsnog sterk op buitenlandse ondernemingen. |
Het fundament van China | |
| Met een oppervlak van rond 9,6 miljoen km2 is China even groot als Europa en ongeveer 230 keer zo groot als Nederland. De reliëfkaart laat zien dat China bestaat uit een laaglandgebied in het oosten, een middelgebergte met diverse bergketens in het centrale deel, en een hooggebergte (Tibet) in het westen. Hoe zijn die verschillen ontstaan? |
Rusland terecht een BRIC-land? | |
| De BRIC’s: vier grote niet-westerse landen die het afgelopen decennium een belangrijke plaats hebben verworven op het mondiale economische podium. Behalve Brazilië, India en China figureert ook Rusland als BRIC. Tot voor kort leek dat zeer discutabel, maar afgelopen voorjaar heeft Poetin een nieuwe koers ingezet die perspectief biedt op een grotere rol in de wereldeconomie. |
In Geografie 9: | |
|
|
In Geografie 8: | |
|
|
In Geografie 7: | |
|
|
In Geografie 6: Special over de opkomst van de BRIC's | |
| In een veranderende wereld zijn steeds nieuwe economieën in opkomst. Nog vormen de VS de belangrijkste economische macht, maar Japan is haar tweede plaats inmiddels kwijtgeraakt. Dit nummer van Geografie toont de ontwikkelingen in een aantal van de aanstormende economische machten: de BRIC’s. Aan de hand van bijdragen van respectievelijk Leo van Grunsven, Paul van Lindert en Guus van Westen wordt in dit nummer van Geografie het zoeklicht gericht op de veranderende structuurkenmerken van China, Brazilië en India. Drie landen die een snelle groei achter de rug hebben, maar gerealiseerd op verschillende wijzen en onder uiteenlopende omstandigheden. |
| China is de tweede grootste economie ter wereld, na de Verenigde Staten. Het heeft de afgelopen decennia een eigen pad gevolgd, geworteld in de geschiedenis en het specifieke normen- en waardenstelsel van politiek en samenleving. Met andere accenten in het ontwikkelingsmodel en -patroon probeert China sinds kort scheefgroei tegen te gaan en het economische succes te bestendigen. De nagestreefde harmonieuze samenleving laat echter nog even op zich wachten. |
In Geografie mei 2012 | |
| Na de bevrijding circuleerden er wilde plannen om een deel van Duitsland bij Nederland te voegen. Uiteindelijk diende de regering een betrekkelijk bescheiden wens tot territoriale uitbreiding in. De geallieerden waren wijs genoeg de Nederlandse aanspraken vrijwel niet te honoreren. |
| Andere artikelen:
|
In Geografie april 2012 | |
| Zo oranjegek als Nederlands zijn tijdens het WK Voetbal, zo verknocht |
| Andere artikelen:
|
| Platteland als consumptieruimte Waar het platteland vroeger de stad moest voeden, is het van productieruimte steeds meer consumptieruimte geworden. Hoog tijd om na te denken over een optimale invulling van die nieuwe functie. Op 12 april organiseren het KNAG, AGORA en de Rijksuniversiteit Groningen hierover een symposium. |
Alle artikelen in Geografie maart 2012 | |
| In dit nummer:
|
| Schaliegas in Nederland: potenties en risico’s In oktober was er in Boxtel commotie rond proefboringen naar schaliegas. De bewoners vonden dat de gemeente geen tijdelijke ontheffing had mogen verlenen. Ze stapten naar de rechter, die deboringen opschortte. Maar de Nederlandse gasvoorraden raken op, we kunnen het geld goed gebruiken en willen niet afhankelijk worden van buitenlandse leveranciers. Geografie vroeg TNO naar de harde feiten over schaliegas. |
Alle artikelen in Geografie februari 2012 | |
| In dit nummer:
|
| Stemgedrag in steden: Een veelkleurig mozaïek Bakfietsen en schotelantennes in de straat verraden een hoop over het stemgedrag van de bewoners. De electorale geografie van ruimtelijk geordend Nederland. |
| Bolivia: crisis van schone principes |
Alle artikelen in Geografie januari 2012 | |
| In dit nummer:
|
Alle artikelen in Geografie november 2011 | |
| In dit nummer van Geografie speciale aandacht voor Honger in de Hoorn van Afrika: - Drama in kaarten en grafieken En verder: |
| Berlusconi’s ‘schijtland’: |
| Zin en onzin van de electorale kaart |
| De spookstad leeft! |
Alle artikelen in Geografie oktober 2011 | |
| - Falende irrigatie in Noord-Afghanistan |
| De E.coli/ |
| Singapore: Klein Duimpje in energieland |
Alle artikelen in Geografie september 2011 | |
| - De E.coli/komkommercrisis & de EU |
| Spanje 25 jaar met Europa: Jubileum in zwaar weer |
| Het stenen vlot, geologie van het Iberisch schiereiland. |
| Het juninummer van Geografie is uit! Ditmaal met een special over Spanje. Nu 25 jaar bij de EU, maakte Spanje sinds de jaren ‘80 een spectaculaire economische ontwikkelingen mee. Nu slaat de crisis toe en is hieraan een abrupt einde gekomen. Spanje in het nauw: - Bouwsector blijkt kaartenhuis En verder: |
| Het begin van de Arabische lente door een geografische bril |
In Geografie mei 2011 | |
| Derde generatie energielandschappen |
| Herinrichting getroffen gebied Japanse beving |
| Alle artikelen- Wit-Rusland en de EU |
